Depo tasarımı, depo yönetimi kapsamında yer alan ve birbirleri ile ilişkili ve etkileşimli olan süreçler ve sistemlerin (malzeme taşıma sistemleri, ayırma/sınıflandırma sistemi, depolama sistemleri vb.) beklenen performans göstergelerini karşılamak üzere belirlenmesidir. Depo tasarımı sürecinde ayrıntılı tasarım noktasında birçok farklı tasarım parametresi dikkate alınarak depo kaynaklarının plânlanması yapılmaktadır.
Bu bölümde tez çalışması kapsamında geliştirilen hiyerarşik depo tasarım yöntem bilimi ve analitik model ile ilişkili olan temel depolama sistem elemanları ile depolama süreçleri anlatılmaktadır.
Depolama Birimi ve Paletli Raflar
Depolama birimleri, depo kaynaklarından biri olup, söz konusu depoda ürünlerin ne tür bir birim ile (palet, karton kutu, plastik kap vb.) depolanacağını belirtmektedir. Paletler plastik, metal veya ahşaptan yapılan taşınabilir alçak platformlardır. Palet, malların bir arada tek bir birim olarak taşınmasını sağlar. Paletler çaka, asansör ve vinçler tarafından taşınmaya uygundur. Paletler bir kez ya da sürekli kullanılabilirler.
Paletler; çaka, asansör ve vinçler tarafından taşınmaya uygundur. Alt kısımlarında yer alan ceplere çaka çatalları yerleştirilerek taşıma gerçekleştirilir. Paletlerin işlevleri, yüklemenin yapılacağı eşyanın belirli boyutlar içinde toplanmasını ve korunmasını sağlamaktan ibarettir. Malların bir arada tek bir birim olarak taşınmasını sağlamaktadır. Paletlerin üzerine konulan yükler, malzemenin şekline ve cinsine göre belirli bir düzende yerleştirilebilmektedir. Paletler, boyut açısından üç grupta incelenebilmektedir:
Standart dışı paletler; firmaların özel gereksinimlerinden doğan standart ölçülerin dışındaki her türlü palettir. Ölçü standardı yoktur. depolama, fabrika içi taşımalar ve nadir olarak tesisler arası taşımalardır.
Euro palet; Avrupa ülkeleri zamanla paletlerde standardizasyona giderek, ölçü, kalite, malzeme cinsi ve nem oranı, kullanılan çivi vb. özelliklerini saptamışlar ve bu standartlara uygun paletleri Euro palet olarak tanımlamışlardır. Euro palet ile ilgili standart numarası UIC 435-2V’dir. Euro palet ölçüleri 80 cm x l20 cm’dir.
Amerikan standardı (US) paletler;
Amerika, Kanada ve Meksika’da palet standartları Avrupa standartlarından farklıdır. Amerikan standardında ölçü l00 cm x l20 cm’dir. Paletler, tiplerine göre ise şeritli paletler ve blok paletler olarak ayrılmaktadır:
Şeritli paletler; ABD’de yaygın olarak kullanılan palet türüdür. Genellikle 48×40” (inç) modeli yeğlenmektedir. Paletin zemin ve tavan kısımları tahta şeritlerle desteklendiğinden “şeritli palet” adını almaktadır. Bu şeritler 2×4” ya da 3×4” (inç) ölçülerindedir. Şeritli paletlerin 2 ve 4 girişli modelleri bulunmaktadır. Üzerinde bulunan tahta şeritler kolaylıkla çıkarılabilmekte ve bir sorunla karşılaşıldığında basit yöntemlerle onarılabilmektedir
Blok paletler; dört girişli olup, kalın tomruk, kontrplak ve plastik yüzeylerle desteklenmiştir. Yaygın olarak Avrupa ülkelerinde kullanılmaktadır. Manevra yeteneği zayıf çakalara yüklenebilmektedir. Çünkü yan devrilmelere karşı oldukça dayanıklıdır. Dört girişli olmasından dolayı çok ağır yüklerin taşınması gerçekleştirilebilmektedir. Diğer palet türlerinden farklı olarak zemin kısmında destekleyiciler olmayabilmektedir.
Depolama Ekipmanları ve Blok İstifleme
Farklı türdeki ürünlerin depolanması için kullanılan birçok alt sistemi içeren depolama sistemi içerisinde yer alan depolama ekipmanları; raflı, rafsız ve otomatik depolama sistemleri şeklinde sınıflandırılabilmektedir.
Rafsız depolama sistemleri
Blok depolama
Blok depolama, birim yüklerin şeritlete (bloklara) ayrılmış zeminde birbiri üzerinde istiflenmerek depolanmasını ifâde etmektedir. “Blok depolama” terimi yerine “Zeminde depolama”, “Yığma depolama”, “Blok yığma depolama” terimleri de kullanılmaktadır. Yüklerin ağırlıklarına ve denge durumuna göre iki veya daha fazla kat istif yapılabilmektedir.
Bu sistemde depolanacak mallar palet gibi yardımcı depolama malzemesi ile birlikte ya da bunlar olmaksızın doğrudan yerde depolanmaktadırlar. Depo donanımı için büyük bir yatırımın gerekmemesi önemli bir avantajıdır. Ancak üçüncü boyut olan yükseklikten özveride bulunulduğu için hacim kullanımı açısından kötü bir sistemdir. Mal başına düşen birim hacmin küçük olacağı durumlar için uygun olmayan bir depolama şeklidir. Çünkü bir blokta birden fazla SKU bulunmamalı ve dolayısıyla en az SKU sayısı kadar blok olmalıdır. FIFO takibi için uygun olmayan bir depolama sistemidir. Bu sistemlerde LIFO disiplini ile çalışılmaktadır
Tank/silo içinde depolama Akışkan, sıvı ve gaz maddelerin depolanmasında kullanılan genellikle üstten doldurulup alttan boşaltılan depolardır. Raflı depolama sistemleri Raflı depoların en önemli özellikleri, istenilen sıradaki malın doğrudan alınmasına izin vermeleridir. En yüksek düzeydeki yer tasarrufuna blok sisteminde ulaşılmaktadır. Ancak burada da son yerleştirilen malın ilk olarak alınması olasılığının doğuracağı tehlike vardır. Bu durum, eğik raflar kullanılarak aşılmaya çalışılmaktadır.
Raflar ve Raf Taşıyıcıları
Raf taşıyıcıları; yerden optimum tasarruf, yüksek depoların olanaklı olması ve tam otomatikleşmenin olanaklı olması gibi üstünlükler getirmişlerdir. Böylece yüksek raflı depolar kullanılmaya başlanmıştır. Depo büyüklüğü arttıkça çevresel bir taşıma sisteminin eklenmesi de kaçınılmaz olmaktadır. Önceleri elle kumandalı raf taşıyıcılarının kullanıldığı yüksek raflı depolar söz konusu iken; bugün artık otomatikleşmiş ve bilgisayarla yönetilen içine insan girmeyen depo sistemleri geliştirilmiştir.
Raf sistemlerinin şu tipleri vardır:
- Sırt sırta (back to back) raf sistemleri
- İkili derinlikli (double deep) raf sistemleri
- Dar koridor (narrow-aisle) raf sistemleri
- Tek paletli raf sistemleri
- İçine girilebilir (drive in) raf sistemleri
- İçinden geçilebilir (drive through) raf sistemleri
- Mekik (drive in satellite) raf sistemleri
- Kayar raf (flow rack) sistemleri
- Arkadan itmeli (push back) sistemler
- Sipâriş hazırlama raf sistemleri
- Mezanin (mezzanine) tip raf sistemleri
- Konsol kollu (gargamel) raf sistemleri
- Giydirme (rack clad buildings) raf sistemleri
- Hareketli (mobile) raf sistemleri
- Askılı konveyör/raf sistemleri
- Güvercin yuvası raf
- Çekmece (chest of drawer)
RAF SİSTEMLERİ KARŞILAŞTIRMA
Sırt Sırta (Back to Back) Raf Sistemi
Sırt sırta raf sistemi en yaygın, ekonomik ve geniş kullanım alanına sahip olan depolama sistemidir. İşletmelere en geniş depolama alanı yaratarak depo alanında en yüksek yer kullanımı amaçlamaktadır. Modüler yapısıyla en fazla alan tasarrufunu sağlamaktadır. Ayak yüksekliği ve travers uzunluğu müşterinin gereksinim ve taleplerine göre ayarlanabilen sırt sırta raf sistemleri, en küçük antrepodan en büyük ve karmaşık merkezlere kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu özelliği nedeniyle pek çok endüstriyel alanda ve ürün grubunda kullanılmaktadır.
Sırt sırta raf sistemlerinin önemli bir diğer özelliği ise diğer raf sistemleri ile kombine bir şekilde kullanılarak ürünlerin çok çeşitli amaçlarda stoklanmasına olanak sağlamasıdır. Bu sistemde pek çok eklenti ve aksesuar vardır. İşletmeler bu aksesuarlar yardımıyla ürünlerinin doğrudan veya kutu, bidon gibi koruyucular içine konulması yolu ile stoklanmasını sağlarlar. Genellikle palet veya metal sandıkların istiflenmesine uygundur. Ağır yük depolarında kullanılan sistemleri inceleyin.
Sırt sırta raf sistemleri, tüm ürün çeşitlerine doğrudan ulaşma olanağı, serbest alan düzeni, manuel veya otomatik istif makinalarıyla kullanım olanağı, yükleme birimlerinin yüksekliğinde ve genişliğinde esneklik, FIFO ilkesinin gerçekleştirilebilirliği, ek olarak konulan güvenlik traversleri sayesinde paletlerin veya sandıkların gereksinim durumuna göre enine de depolanması gibi üstünlükler sunmaktadır.
İkili Derinlikli (Double Deep) Raf Sistemleri
Bu sistem de çok çeşitli ve çok miktarda ürün ile çalışan firmalar için kullanılmakta ve bu yönüyle sırt sırta raf sistemine benzemektedir. İkili derinlikte raf sistemi de alanın optimum kullanılması için etkin bir seçim olmaktadır (Hopbaoğlu, 2009). Bir SKU için depolama gereksinimi beş palet veya daha fazla ise ve mal kabul ve toplama sırasında paletler ikişerli olarak hareket görüyorsa bu depolama sistemi kullanılmaktadır (Frazelle, 2002).
Sırt sırta raf sistemlerinin sağladığı üstünlükler, bu sistemler için de geçerlidir. Paletli ürünlerin depolanması için uygun olan bir sistem tüm ürün çeşitlerine doğrudan ulaşım olanağı, serbest alan düzeni, otomatif istif makinaları ile kullanım olanağı, raf yükseklik ve derinliğinde esneklik ve LIFO-FIFO çalışma sistemine uyum gibi üstünlükler sağlamaktadır.
Tek Paletli Raf Sistemleri
Yüksek irtifada ağır içerikli ürünlerin depolanması için kullanılan bu sistem, iki ayak arasında bir palet istiflemeye olanak sağlayan bir sistemdir. Genellikle sandık veya kafes tip paletlerde istiflenen ürünlerin depolanması için uygun olan bu sistem, tüm ürün çeşitlerine doğrudan ulaşım olanağı, serbest alan düzeni, sipâriş hazırlamada kolaylık, manuel veya otomatif istif makinaları ile kullanım olanağı, raf yükseklik ve derinliğinde esneklik ve FIFO çalışma sistemine uyum gibi üstünlükler sağlamaktadır. Şekil 3.9’da tek paletli bir raf sistemi örneği görülmektedir
İçine Girilebilir ve İçinden Geçilebilir Raf Sistemleri
İçine girilebilir ve içinden geçilebilir (drive-in/through) raf sistemleri, aaletli ürünlerin derinlemesine istiflenmesini sağlamaktadır. İstifleme araçları yükleme kanallarını bir koridor gibi kullanarak arkadan öne doğru doldurmaktadır. Böylece yüklerin blok olarak yerleştirilmesi ve boşaltılması sağlanmaktadır. Şekil 3.10’da görüleceği üzere, bu sistemlerde yükleme için travers yerine raylar kullanılmaktadır
İçine girilebilir (drive-in) raf sisteminin tek yönlü girişe sahip olması nedeniyle bu depolama sisteminde, son giren ilk çıkar (LIFO) yöntemine uygun olarak istifleme yapılabilmektedir (Hopbaoğlu, 2009). 20 veya daha fazla palet olarak bulundurulan ve yavaş ya da orta düzeyde bir hızla hareket gören SKU’lar için kullanımı uygun olmaktadır (Frazelle, 2002).
İçinden geçişli (drive-through) raf sistemi ise iki yönlü girişe sahiptir. Bu nedenle, FIFO yöntemine uygun olarak istifleme yapılabilmektedir. Hızlı ürün sirkülasyonuna gereksinim duyan işletmeler için uygundur. Bu raf sistemlerinin sunduğu üstünlükler şöyledir (Hopbaoğlu, 2009):
- • Ürünlerin blok şeklinde depolanmasını sağlamaktadır.
- • Sezonluk ürünlerin depolanması için uygundur.
- • Koridor gereksinimini en aza indirmektedir.
- • Depo kapasitesini en iyi şekilde kullanmayı sağlamaktadır.
- • Farklı derinliklerde ve yüksekliklerde istifleme sağlamaktadır.
- • Bir istifleme ekipmanı birçok tüneldeki ürünler için kullanılabilmektedir.
Giydirme Raf Sistemleri
Giydirme raf sistemleri, depo için gerekli olan çatı ve dış cephe gereksinimini ortadan kaldırmaktadır. Bu sistemlerde önceden bina inşaasına gerek duyulmamaktadır. Yükseklik sorunu olmadığı için kullanılacak alandan en üst düzeyde yararı sağlayarak yer kaybını önlemektedir (Hopbaoğlu, 2009). Şekil 3.11’de giydirme raf sistemlerine ilişkin örnekler yer almaktadır.
Kayar Raf Sistemleri/Arkadan İtmeli Sistemler
Kayar raf sitemleri, her büyüklükteki ürünler için sıralı koli alma, sipâriş toplama ve görece küçük parçaların depolanması işlemleri için kullanılmaktadır. Her boyuttaki koli için FIFO ilkesi gerçekleştirilebilmektedir. Bir koli alındıktan sonra, arkasındaki diğer koli yerçekimi kuvvetiyle aşağıya doğru eğimli rulolar üzerinde kayarak toplamaya (alıma) hazır konuma gelmektedir. Üst kısmından yükleme ve alt kısmından boşaltma yapılır. Dolayısıyla yükleme ve boşaltma tarafları ayrılmıştır.
FIFO kuralının tam olarak uygulanması sayesinde, kayar raf sisteminde, ürünlerin raf ömrünü aşması söz konusu değildir. Büyük miktarda ürün depolamak olanaklı olup, alan kullanımı %50-60’lar düzeyine çıkmaktadır. Kayar raf sistemleri arka arkaya sıralanmış, bir kanal oluşturan ayaklardan ve bu ayakların arasında bulunan makaralardan oluşmaktadır.
Birçok kanal yanyana ve üstüste yerleşik olduğundan alan yüksekliğinden en uygun şekilde yararlanılmaktadır. Arkadan itmeli sistemlerde, boşaltmaya hazır konumda duran palet ile hemen arkasındaki palet arasında ayırıcı bir mekanizma bulunmaktadır. Böylece boşaltılan palet raftan alındığında, arkasındaki ayırıcı mekanizma açılarak 2. palet boşaltma konumuna gelmekte ve burada iki palet birbirine baskı yapmamaktadır. Büyük hacimli ve ağır malların kullanımı için uygundur. 4-6 sıra palet ardışık şekilde yerleştirilebilir. Depo alanı kullanımını %50-60 düzeyine çıkartır.
Makaralar depolamanın yanı sıra taşıma görevini de gerçekleştirmektedirler. Bu tip raflarda genellikle çatallı istif araçlarıyla çalışılmaktadır. Paletlerin alındığı en alt katta manuel kullanışlı istif aracı da kullanılabilmektedir. Makaralar, yapı itibariyle farklı (makara ve fren mekanizması) malzeme cinsine göre uyarlanabilmektedir. Kayar Raf Sistemindeki FIFO ilkesi, burada da geçerlidir. Optimal alan ve hacim kullanımını sağlamakta ve otomatik malzeme akışı bütünleşmesine olanak tanımaktadır (Hopbaoğlu, 2009).
Hareketli (mobil) raf sistemleri Hareketli raflı depolama sistemleri, malın sürekli ya da süreksiz bir şekilde hareket hâlinde olduğu depolama sistemleridir. Bu hareket, hafif eğimli raylarla ya da yatay raylarla sağlanmaktadır. Bu tip sistemlerde FIFO ilkesi çok iyi uygulanabilir.
Önemli olan, ürünlerin çok fazla çeşitte stoklanması durumunda tüm ürünlerin az hareketli olması gerekliliğidir. Az çeşitteki ürünler için normal sevkiyat hızlarında önerilebilir sistemlerdir. Bu tür depolama sistemlerinde ürüne ulaşılabilirlik kısıtlı olduğundan dolayı hızlı hareket gören ürün grubu için uygun değildir (Hopbaoğlu, 2009).
Dar Koridorlu Depolama Sistemleri
Dar koridorlu depolama sistemi ile aşırı veya yetersiz depolama riski en aza indirgenmektedir. Böylece depolama ve lojistik ayağında verimliliğe kavuşulmuş olunmaktadır. Otomatik depolama ve boşaltma sistemlerinde de olduğu gibi, işletmenin çok çeşitli mal stoğuna ve yüksek hızda mal sirkülasyonuna sahip olması, bu tür depolama ve boşaltma sistemini kullanmasını gerektiren en önemli nedenlerdir (Hopbaoğlu, 2009).
Bu sistemde kullanılmak üzere geliştirilmiş dar koridor istif makinaları ile mal depolama veya boşaltma işlemleri yapılabilmektir. Bu da sistem için eksi puan getiren en büyük etken gibi görünmektedir. İstif makinalarında oluşacak bir sorun, sistemde ciddî aksamalara neden olduğu gibi, bu makinaların değerlerinin diğer istif makinalarına göre yüksek olması da diğer yandan bir finansman sorunu yaratabilmektedir. Kullanılan istif araçlarına göre dar koridor depolama sistemleri şöyle sınıflandırılabilmektedir (Hopbaoğlu, 2009):
Dar koridor sistemi, sipâriş hazırlama istif araçlı (man-up): Bu sistem, sınıfında en sık kullanılan depo tipidir. Üstün yanları; kullanıcı elemanın her zaman boşaltma düzeyinde olması, dolayısıyla konumlama yardımcısına gereksinim duyulmaması ve doğrudan paletten sipâriş hazırlama olanağı sunmasıdır. Dar koridor sistemi, yüksek raf istif araçlı (man-down):
Bu depo tipi salt dolu paletin yüklenip boşaltıldığı durumlarda kullanılmaktadır. Man-up araçlarına görece büyük raf yüksekliklerinde, zemin ve rafça daha dar toleranslar uygulanmalıdır ve yatay ve dikey yönde konumlama yardımcısına gereksinim duyulmaktadır. Dar koridor sistemi, sipâriş hazirlama istif araçlı (man-up) ve üst kılavuz raylı: Yüksek hızla çalışılan istif araçlarında, 19 metreye varan raf yüksekliklerinde ve 100 metreden büyük olan raf uzunluklarında elektrik bağlantılı olarak bütünleşmiş olan ek kılavuz kullanılmaktadır. Bu sistemin sorunsuz bir şekilde çalışmasının en önemli koşulu ise çok dar olan zemin ve raf toleranslarına uyulmasıdır.
Dar koridor istif aracıyla kullanılan paletli raf depoları: Dar koridor istif araçlarıyla kullanılan paletli raf depoları, günümüzde 14,2 m.’ye kadar uzanan yüksekliğe sahiptir. Bu depolar, yüksek kullanım oranlı hazır ürün depoları olarak kullanıldığı gibi, yüksek çapta sipâriş hazırlama işlemi gerektiren yedek parça depoları olarak da kullanılmaktadır. Bu tip sistemlerde sürücü malzemeye gitmektedir.
Askılı Konveyör/Raf Sistemleri
Askılı sistem, üretim öncesinde ve sırasında malzeme akışını sağlayarak üretimde etkin bir rol oynamasının yanı sıra, depolama ve dağıtım işlemlerinde de çok yönlü olarak kullanılabilmektedir. Bu sistemin tasarımında etkin olan etmenler, satış miktarı, ürün sirkülasyon hızı, ürün spesifikasyonları ve işletmenin sahip olmak istediği organizasyon tipidir.
Mezanin Katlı Tip Raf Sistemleri
Özellikle küçük ve çok sayıda ürün çeşidinin söz konusu olduğu yedek parça depolama için alan gereksinimi düşünüldüğünde, en ekonomik çözüm olarak bu sistem önerilmektedir. Mal istiflemeyi veya toplamayı yapacak personel boyu ile sınırlı olan bu tür ve tipte ürünlerin depolanması için iki veya çok katlı çözüm olarak sunulmaktadır. Mezaninler, katlı raflar baş hizası üstü yüksekliğini verimli depolama bölgelerine çevirmektedir. Böylece değerli zemin bölgesini daha önemli işler için ayırmak olanaklı olmaktadır. Bunlar, depolanan malları yükselterek, zemindeki yükleme-boşaltma veya üretim gibi etkinliklerin trafiğini hafifletmekte, hacim kullanımını daha verimli duruma getirerek enerji, bakım ve yatırım mâliyetlerini azaltmaktadır (Hopbaoğlu, 2009; Tezcan, 2007).
Elle yükleme yapılabilen mezanin sistemler, ürünlerin istenilen yere konulması ve istenildiği anda kolay ulaşılması üstünlüklerine de sahiptir. Ürünlerin gruplandırılması kolayca yapılabilmektedir. Böylece sipâriş hazırlamada, ürün toplamada ve ürün yerleştirmede kolaylık sağlanmaktadır. Yürüme platformlarının üzerinde manuel transpaletler kullanılabilmektedir. Tüm parçaları demontedir, istenildiği zaman başka yerlere taşınabilmektedir.
Sipâriş Hazırlama Raf Sistemleri
Depo düzenlemesi ve sipâriş hazırlama işlemleri için gereksinimler, günümüzdeki ürünlerin çeşitliliğinin çoğalmasından dolayı artış göstermektedir. Sipâriş hazırlama, en yoğun ve personel gerektiren işlemdir ve depo/sevkiyat bölümlerinin kesişme noktasıdır (Hopbaoğlu, 2009). Kutu rafları, küçük parça sipârişlerin toplanmasında kullanılan en eski ve hâlen kullanımı en yaygın olan ekipmanlardır (Tompkins ve Smith, 1998).
Bu sistem, stoklanan ürünlerin yükleme ve boşaltma operasyonlarının herhangi bir istifleme aracı olmaksızın manuel olarak yapıldığı durumlarda yeğlenmektedir. Paletsiz olarak stoklanan, kutulu veya kutusuz ürünler için ideal bir çözümdür. Şekil 3.18’de sipâriş hazırlama raflarına ilişkin örnekler yer almaktadır (Hopbaoğlu, 2009; Tezcan, 2007). Sipâriş hazırlama raflarının çok fazla yeğlenmesinin nedenleri; ilk mâliyetlerinin düşük olması, kurulum ve yeniden düzenleme sırasındaki kolaylık ve düşük yönetim gereksimlerinin söz konusu olmasıdır.
Bu üstün yanlarına karşılık zeminde fazla alan kullanımı ve diğer sistemlere oranla daha fazla işgücü gerektirmesi, yönetsel ve ürün güvenliği konusunda ortaya çıkabilecek sorunlara açık olması, sistemin olumsuz yönleridir (Tompkins ve Smith, 1998).
Dar Koridor Raf Sistemleri
Dar koridor raf sistemi, depo hacmini yatay ve düşeyde daha verimli kullanabilmek için uygun istifleme araçlarına göre koridorları daraltılmış raf sistemidir. işletmenin çok çeşitli ürün stoğuna ve yüksek hızda mal sirkülasyonuna sahip olması, bu tür depolama sistemini kullanmasını gerektiren en önemli nedenlerdir. Bu sistem ile aşırı veya yetersiz depolama riski enazlanmaktadır. Bu raf sistemine ilişkin örnek Şekil 3.20’de verilmektedir (Tanyaş, 2011).
Paletsiz Depolama Sistemleri
Depo operasyonlarında genellikle palet kullanılmasına rağmen bazı ürünlerde paletli depolama ve taşıma yapmak olanaklı olmamaktadır. Bu ürünler; çok küçük, çok büyük veya çok uzun olan ürünler olabilir. Örnek olarak elektronik parçalar, çelik borular, variller, civata ve vidalar, halılar vb. gibi verilebilmektedir. Küçük ürünlerin depolanması için uzun veya kısa uzunluktaki raflar kullanılmaktadır.
Paletsiz Raflar, değişik yükseklikte, değişik dikey boşluklu ve değişik derinliği olan ürünleri depolamada kullanılmaktadır. Uzunlukları genellikle 1 metre civarında olmakla birlikte daha uzun raflar da kullanılmaktadır. Rafların yanı sıra birçok değişik malzemeden üretilmiş sepetler de sanayide kullanılmaktadır. Galvanize edilmiş çelik, polipropilen veya tel örgü şeklindeki sepetler bunlara örnektir. Bu sepetler belirli boyutta yapılmakta ve içlerine ürünler doldurularak istiflenmektedir. Aynı ürün için bile birçok değişik boyutta sepet kullanılabilmektedir.
Çekmeceler ise diğer bir depolama sistemi olup serbest durabildikleri gibi raflarda monte edilebilmektedir. Çekmece boşluklarını daha iyi kullanabilmek için bölmeler de kullanılabilmektedir. Çekmeceler, elektronik parçaları, makina parçalarını ve diğer narin parçaları saklamak için ideal bir depolama aracı olarak değerlendirilmektedir. Çekmeceler, parçalara veya ürünlere kolay ulaşılabilmeyi sağlamakla birlikte temiz ve güvenli bir ortam yaratmaktadır. Uzun ürünler için ise güvercin yuvası raflar veya destek raflar kullanılmaktadır.
Güvercin yuvası raflar, özellikle uzunluğu boyunca korunması gereken ürünlerin stoklanmasında kullanılırken, destek raflar uzun boyutlu barları ve tüpleri stoklamak için kullanılmaktadır. Bu tür ürünlerin stoklanmasında kullanılan depolama sistemlerinin örnekleri, Şekil 3.22’de verilmektedir (Tanyaş, 2011)
